1 Eylül

“Dünya Barış için Eylem günü”: 1 Eylül.  

Bazı sitelerde 21 Eylül Dünya Barış Günü olarak geçse de, 1 Eylül’ü alacağım.  Benim için “eylem” kelimesi sihirli kelime.

82 yıl önce bugün 2nci Dünya Savaşı başlıyor.  70 küsür milyonun insanın yok olmasına sebep olmuş bir başlangıcın yıl dönümü.  “Yüzleşin!” diye haykıran bir gün.  “Tutarsızlığınızla, içinizdeki şiddetle, ölümün ve yok oluşun tohumlarını atıyor olmanızla… yüzleşin.”

Milliyetçilik, üstünlük-haklılık algısı, kibir, küstahlık ve tabi kaynakların yeniden paylaşımı talepleri öteki bahanesi, korku, nefret, ego, ve şiddet döngüsüyle körüklenmiş.  Yüzleştik mi? Ders aldık mı?

İklim değişikliği, göçler, gelir dağılımı adaletsizliği, pandemi dinamikleri - yeniden sağcılık, yeniden sığ popülizm, yeniden otoriter liderler, yeniden milliyetçilik ve inanç üzerinden güdümlenen, beyinleri-vicdanları esir alınmış toplumlar, yeniden çatışmalara gebe bir süreç - yalnızca … bir adım ilerimizde. 

Bu durumlar ülkelerarası da öne çıkıyor, ülkenin içinde de.  Yüzleşmeyen, yüzleşmek istemeyen, yüzleşmeye ihtiyacı olmadığını iddia eden, “önce diğer taraf yüzleşsin” … diyen siyasi taraflar - kemikleşiyor, kemikleşmiş. 

Darwin’i “esnek olan, adapte olan yaşar” yerine “ancak güçlü olan var olabilir” diye algılamışlar. 

Kaba güçle, kendine yapılmasını istemediğini başkasına reva görerek … adımlar atıyorlar.  Ülkelerin içinde bir çeşit “iç sömürgecilik” ortaya çıkıyor.  “Irkı, inancı, milliyeti, rengi, cinsel tercihi - benim gibi olmayan altta kalsın, ölsün, yok olsun”… görüşü kabul görüyor.  Vicdan, adalet duygusu, tutarlılık, insanlık … sizlere ömür. 

Gün 1 Eylül: “yüzleşin!” 

Ancak, dersi almamışız ve artan çatışmalara doğru gidiyoruz. 

Ey siyasetçiler, ey bürokratlar, ey oy verenler, ey halk, ey anne babalar, ey aydınlar … hiç utanmanız, sıkılmanız yok mu?

Barış için eylemleriniz nerede?  

Bugün değilse ne zaman? 

Siz değilse, kim?