3ncu-yol

Ne kapitalizm, ne de komünizm ... 

3ncü olasılık olabilir mi?

Bu soruyu akıllı insanların samimi olarak sorgulaması mümkün değil mi?

İki sistemin de şiddeti yaşatabilen, köleliğe evrilen sonuçları oldu.

Öyle bir sistem olsa ki, dna'sı özgürlük üzerine kurulmuş olsa, ekolojik olsa, gezegende yaşam kalitesini arttırmak hedefi olsa.

Wikipedia’dan:

Kapitalizm üretim araçlarının özel mülkiyetine ve bunların kâr amacıyla işletilmesine dayanan bir ekonomik sistemdir.^[1][2][3] 

Serbest piyasa ekonomisi olarak 16. yüzyılda çıkmıştır.

Kapitalizmin merkezindeki özellikler 

·         özel mülkiyet, 

·         sermaye birikimi, 

·         ücretli emek, 

·         gönüllü takas,

·         bir fiyat sistemi, ve 

·         rekabetçi pazarları içerir.^[4][5] 

Kapitalist piyasa ekonomisinde, karar verme ve yatırım finansal ve sermaye piyasalarındaki üretim faktörleri sahipleri tarafından belirlenir.

Malların fiyatları ve dağıtımı ağırlıklı olarak piyasadaki rekabet tarafından belirlenir.

my comments:

Sorunlar (partial):

·         Emek sermayeye göre altta olarak algılanıyor. 

·         Fiyat sistemi gezegende yaşam kalitesi optimizasyonu için tasarlanmış değil.

·         Şiddet, kölelik, eşitsizlik, adaletsizlik, ve ekolojik krizlere çözüm üretebilmiş değil.

·         Bugünkü şekilde devam edebilmesi için insanlık yeni gezegenlere yayılmalı.

Komünizm:

(Latince kökenli communis - ortak, evrensel); 

·         üretim araçlarının ortak mülkiyeti üzerine kurulu 

·         sınıfsız,

·         parasız ve 

·         devletsiz bir toplumsal düzen ve bu düzenin kurulmasını amaçlayan toplumsal, siyasi ve ekonomik bir ideoloji ve harekettir.

Sadece üretim araçlarının ortaklaşalığına dayanan sosyalizmden ayırt edilmesi gerekir. 

20. yüzyılın başından beri dünya siyasetindeki büyük güçlerden biri olarak modern komünizm, genellikle Karl Marx'ın ve Friedrich Engels’in kaleme aldığı Komünist Parti Manifestosu ile birlikte anılır. Buna göre özel mülkiyete dayalı kapitalist toplumun yerine meta üretiminin son bulduğu komünist toplum gerçektir. Komünizmin temelinde yatan sebep, sınıfsız, ortak mülkiyete dayalı bir toplumun kurulması isteğidir. Sınıfsız toplumlarda en genel anlamıyla tüm bireylerin eşit olması fikri karşıt görüşlüler tarafından "ütopya" olarak görülür ve zorla yaşanmaya çalışılırsa kaosa yol açacağı iddia edilir. 

Paris Komünü, komünist sistem yaşayabilmiş ilk topluluktur. Bunun dışında Mahnovist hareket öncülüğünde Ukrayna ve İspanya iç savaşı sırasında Anarko-komünist hareketle şekillenen (yaklaşık 4 yıl sürmüştür) toprakların kolektifleştirilmesi esasına dayalı olarak komünist topluluklar da kurulmuştur. Komünizm devlet rejimi olarak ilk kez 1917 Ekim Devrimi 'nden sonra kurulan Sovyetler Birliği'nde uygulanmıştır.

my comments:

Sorunlar (partial):

·         Şiddete engel olamadı: Komünist Manifestosu (1848) yazıldıktan 100 sene sonra milyonlarca insanın ölümüne giden yolda kullanıldı (Nazizim ve Sovyetler Birliği’nde olanlar)

·         Şiddet, kölelik, eşitsizlik, adaletsizlik, ve ekolojik krizlere çözüm üretebilmiş değil. 

·         Gezegende yaşam kalitesi optimizasyonu için, özgürlüğü kutsamak için-yaşatmak için tasarlanmış değil.

3ncü yol:

·         Diyelim ki, ortak bir dünya idari sistemi (DİS) var.

·         Diyelim ki, DİS her kaynağın (insan kaynağı - iradesi hariç) sahibi.

·         Diyelim ki gezegende yaşam kalitesini artıracak işler/konular var - ve DİS bu işlerin yapılmasını sağlıyor; kaynaklarını kullanıyor; gerektiği kadar insan kaynağını "kiralıyor"

·         DİS - insanların standart ihtiyaçlarını karşılıyor: barınma, yemek, sağlık, eğitim, iletişim, ulaşım, adalet, güvenlik

·         Gezengendeki yaşam kalitesini arttıran, sistemin daha resilient olmasını sağlayacak her fikir, DİS tarafından destekleniyor, gerçekleşiyor.   

·         Diyelim ki, kiralanan insanlara, fikir üreten kişilere standart ihtiyacın üzerinde (gezegendeki yaşam kalitesini düşürmeyecek) imkanlar tanınıyor.

Sorunlar (partial):

1. İnsanlık bugünkü durumdan 3ncü yola nasıl geçer konusu bariz değil.

2. Var olan mal, mülkün ne olacağı konusu address edilmiş değil. 

3. Rekabetin olmadığı bir ortamda, insanlar nasıl çözüm üretecek şekilde motive edilir konusu bariz değil.  Mesela, kim doktor olmak ister, eğer para kazanmıyorsa? 

4. Gezegende yaşam kalitesi nasıl ölçülecek konusu bariz değil.

5. DİS’in yapısı ve kuralları bariz değil

6. İnsanlık anayasası bariz değil (contract)

7. Gelişmekte olan teknolojiler bu sistemi nasıl etikiler: AI, robotics, biogenomics, CRISPR, space, asteroid mining, etc.?

8. Bu sistem var olan ve olabilecek küresel tehditlere nasıl cevap verir?

9. Bu sistem ihtiyaç olan bilimsel ve mühendislik çözümlerini nasıl üretir?

3ncü yolun hedefi toplumsal bilinç seviyesini yükseltmek diyorum. 

·         Scientific singularity (evreni daha iyi anlamak ve zamanla tehliklere çözüm üretmek) ve universality (inclusion) are the main indicators of the success of this path.

Bu text bir başlangıç; zamanla (farklı kişilerin katkılarıyla) bu sorulara tutarlı cevaplar verileceğine inanıyorum.